Κυριακή, 05 Μαρτίου 2023 22:46

Ανδρέας Κάλβος

"Ας μη μου δώση η μοίρα μου εις ξένην γην τον τάφον· είναι γλυκύς ο θάνατος μόνον όταν κοιμώμεθα εις την πατρίδα"

Μάρτιος 1792. Γεννήθηκε ο Ανδρέας Κάλβος, ένας από τους κορυφαίους Έλληνες ποιητές.

Το έργο του συνοψίζεται σε είκοσι ποιήματα, τις «Ωδές», με τις οποίες έψαλε τον αγώνα του ‘21. Οι «Ωδές». Τις πρώτες δέκα «Ωδές» τις έγραψε στη Γενεύη το 1824 και τις άλλες δέκα μετά από δύο χρόνια στο Παρίσι. Το ύφος της ποίησής του είναι    ιδιαίτερο και συγκλονίζει με τις εξάρσεις του. Ο Κωστής Παλαμάς, σε μια ομιλία του το 1889, είκοσι χρόνια μετά τον θάνατο του Ανδρέα Κάλβου, δηλώνοντας τον θαυμασμό του γι’ αυτόν, εξήγησε γιατί αυτός ήταν μεγάλος και ξεχωριστός ποιητής. Μετά τα λόγια του Παλαμά, το έργο του Κάλβου έγινε γνωστό και εκτιμήθηκε ευρύτατα.
Ο ποιητής γεννήθηκε τον Μάρτιο του 1792 στη Ζάκυνθο. Γονείς του ήταν ο Ιωάννης Κάλβος από την Κέρκυρα και η εύπορη Αδριανή Ρουκάνη από τη Ζάκυνθο. Ο πατέρας του υπηρετούσε στον βενετικό στρατό ως ανθυπολοχαγός και αργότερα, μετά τη διάλυση της Δημοκρατίας της Βενετίας έγινε έμπορος. Μετά τον χωρισμό των γονιών του ο Ανδρέας Κάλβος ακολούθησε τον πατέρα του στο Λιβόρνο της Ιταλίας. Μετά τον θάνατο του πατέρα του το 1812, εγκατέλειψε τις σπουδές του στη φιλολογία κι εγκαταστάθηκε στη Φλωρεντία. Εκεί συνάντησε τον Ελληνοιταλό ποιητή Ούγο Φώσκολο, που καταγόταν επίσης από τη Ζάκυνθο. Αυτός τον βοήθησε να συνεχίσει τις σπουδές του και να καλλιεργήσει τη λογοτεχνία και την ποίηση. Μετά την πολιτική δίωξη του Φώσκολου το 1815 και τη φυγή του από την Ιταλία στην Ελβετία, πήγε μαζί του και ο Κάλβος. Τελικά κατέληξαν στο Λονδίνο.
Παρά την εκτίμηση που έτρεφε προς τον προστάτη του Ούγο Φώσκολο, ο ιδιαίτερος χαρακτήρας του Κάλβου τον απομάκρυνε από αυτόν. Συνέχισε μόνος του στο Λονδίνο παραδίδοντας μαθήματα ενώ ασχολήθηκε και με τις μεταφράσεις θεολογικών κειμένων. Τον Μάιο του 1819 παντρεύτηκε τη Μαρία Τερέζα Τόμας αλλά αυτή πέθανε μετά από λίγους μήνες. Ο Κάλβος εγκατέλειψε τότε το Λονδίνο και αφού προσπάθησε, χωρίς επιτυχία, να εγκατασταθεί στη Φλωρεντία και την Ελβετία κατέληξε το 1824 στο Παρίσι όπου ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία.
Μετά από δυο χρόνια κι αφού κατέβηκε στο Ναύπλιο και απογοητεύτηκε από τις έριδες και τις διαμάχες των αγωνιστών, το τέλος του 1826 ξαναγύρισε στην Κέρκυρα όπου και εγκαταστάθηκε. Συνέχισε να παραδίδει ιδιαίτερα μαθήματα και διορίστηκε γυμνασιάρχης στο Ιόνιο γυμνάσιο και αργότερα τοποθετήθηκε καθηγητής φιλοσοφίας στο Ιόνιο πανεπιστήμιο.
Τον Νοέμβριο του 1852, σε ηλικία εξήντα ετών, εγκατέλειψε οριστικά την Κέρκυρα και πήγε στην Αγγλία. Στις 5 Φεβρουαρίου 1853 στο Λονδίνο παντρεύτηκε τη Σαρλότ Γουάνταμς. Ο Κάλβος ασχολήθηκε με τις θεολογικές μελέτες και τις μεταφράσεις του ενώ παράλληλα δίδασκε στο παρθεναγωγείο της γυναίκας του στο Λάουθ του Λινκολνσάιρ ανατολικά του Νότιγχαμ.
Ο Ανδρέας Κάλβος πέθανε εκεί, στις 3 Νοεμβρίου 1869. Η επιθυμία του ποιητή που εκφράστηκε στην τελευταία στροφή της πρώτης του Ωδής, εκπληρώθηκε μετά από σχεδόν εκατό χρόνια αφού τα οστά του αναπαύονται από τον Ιανουάριο του 1968 στη Ζάκυνθο.